حساب نگار امین

سابقه تاریخی حسابداری در تمدن ها

حسابداری به همراه نخستین تمدن های بشری زاده شده و مورد توجه دولت ها و تجار بوده است و سابقه ی تاریخی آن حدود شصت قرن می باشد.با توجه به نیاز نهاد های ذینفع روند تکامل حسابداری تغییر شکل های بسیار داد . مدارک و شواهد گذشته نشان دهنده این است که ارگان های دولتی برای مشخص بودن روند گرفتن مالیات و خراج از مردم و بخش های مختلف کشور و اقوام روش هایی را برای ثبت و نگهداری خراج استفاده می کردند که از نظام مالی مشخصی استفاده می کردند تا درآمدها و ثروت های حکومت را نگه داری و استفاده ی درست برای هزینه ها داشته باشند. بیشترین کاربرد حسابداری و رویداد های مالی در گذشته مورد استفاده ی حکومت ها بوده تا مالیات و خراج به صورت نسبتاً عادلانه از مردم و اقوام مختلف و پراکنده دریافت شود و با روشی خاص نگهداری می کردند تا برای پرداخت ها به صورت پرداخت های آنی و نگهداری مقداری به عنوان پس انداز برای خرج های آتی به صورت برنامه ریزی از آن درآمدها استفاده کنند تا برای هزینه ها و یا جنگ های احتمالی مشکلی به وجود نیاید و بتوانند تمامی نیازهای دوران خود را به خوبی متعهد شوند. با گسترش مبادلات بازرگانی و صنعت و بانکداری در سال های 1300 تا 1400 میلادی حسابداری دستخوش تغییرات بسیاری گشته است و نگرش گزارشگری مالی در قرون وسطا به دلیل توسعه ، رشد و آبادانی بین شرق و غرب همراه با تغییرات اساسی گشته است. این رشد و توسعه در همان زمان قرون وسطا در ایتالیا طوری تغییر کرده تا خدمات حسابداری در آن دوران مورد استفاده ی روز آن دوران باشد که یک سیستم نوین و پایداری به وجود آمد و مفهوم بدهکار و بستانکار از آن زمان معنی پیدا کرد که مورد استفاده ی حساب صندوق در آن زمان بوده است بدین طریق زمانی که شخصی که نگهداری پول ها را به عهده داشت حساب صندوق را در مقابل دریافت وجوه و یا در مقابل هر دریافتی که داشت بدهکار می کرد و طرف مقابل نیز بستانکار می گردید. کم کم این قاعده در خرید و فروش نسیه به کار برده شد و حساب های مشتریان به وجود آمد که بدون انتقال پول بین خریدار و فروشنده هم ثبت های حسابداری زده می شد تا حساب ها با مفهوم تر و کاربردی تر مورد استفاده قرار گیرند. حسابداری دو طرفه نخستین بار در سال 1340 میلادی در ایتالیا رواج پیدا می کرد . با توجه به استفاده از روش حسابداری دو طرفه توسط بازرگانان ایتالیایی سیستم یکپارچه ای بر پایه ی روش ثبت دو طرفه که عناصر اصلی آن حساب نامیده می شد بر پایه ی روش ثبت دو طرفه دوباره تغییراتی در گزارشگری مالی اتفاق افتاد. مهمترین هدف خدمات حسابداری در آن دوران کنترل مدیریت بوده که از خدمات حسابدرای به عنوان وسیله ای کنترلی برای کنترل عملکرد مدیریت ، نحوه ی خرج کردن خراج و میزان درآمد و هزینه های ایلات مورد استفاده قرار می گرفت. شرایط اقتصادی در ایتالیا همراه با تغییراتی بوده که این تغییرات باعث تغییر در روند تکاملی حسابداری گردیده زیرا اطلاعات و رویداد های مالی بدست آمده از حسابداری کنونی از آن زمان جوابگوی شرایط اقتصادی آن دوران نبوده است. در سال 1494 میلادی فردی راهب و ریاضی دان که در ایتالیا بسیار معروف بوده به نام لوکا پاچیولی گتابی بنام حساب، هندسه و اصول نسبیت را نوشت که در آن رویه های حسابداری آن زمان را که در ونیز بسیار مورد استفاده بود ذکر کرد و نظمی خاص به روش دفتر داری ثبت دو طرفه در آن زمان بخشید. ارائه ی اطلاعات دارایی ها و بدهی ها در زمان مناسب و به موقع هدف اصلی دفترداری برای واحدهای اقتصادی در کتاب لوکا پاچیولی بوده است. تاکید پاچیولی در این کتاب بر واحد پول به عنوان واحد اندازه گیری مشترک و تاریخ گذاری برای معاملات و عطف متقابل دفاتر به یکدیگر بوده است اما فرض تفکیک شخصیت وجود نداشت زیرا بین اموال شخصی تاجر و اموال تجارت خانه تمایزی برقرار نکرده بود.

امیداوریم این مقاله برای علاقه مندان به خدمات حسابداری در کرج بسیار مفید واقع گردد.

 

منبع: حسابداری در نخستین تمدن ها